Świat odnawialnych źródeł energii, w tym fotowoltaiki, jest niezwykle dynamiczny. Rządzący regularnie wprowadzają różnego rodzaje zmiany w przepisach, a to przekłada się na stosowane rozliczenia oraz może mieć wpływ na ostateczną rentowność danej instalacji fotowoltaicznej. Dlatego też postanowiliśmy wyjaśnić jak na ten moment wygląda sytuacja w tym zakresie na polskim rynku. Obecnie mamy 2 równolegle funkcjonujące systemy rozliczeń nadwyżek energii wyprodukowanych przez instalacje fotowoltaiczne, czyli tzw. stary system (net-metering, system bilansujący, system ilościowy, system opustów) i nowy system czyli net-billing (system wartościujący). Jak to wygląda w praktyce? Kto i kiedy może korzystać z którego systemu? Jakie są nowe zasady rozliczania? Od kiedy i kogo obowiązują? Na te i inne pytania odpowiedzi postaramy się przedstawić w poniższym artykule.

Jak to wyglądało do tej pory?

Oto krótka historia zmian przepisów dla fotowoltaiki:

1 lipca 2016 roku – Wprowadzenie systemu wsparcia prosumentów opartego na rozliczeniu ilościowym (net-metering).

29 sierpnia 2019 roku – Rozszerzenie statusu prosumenta i możliwości korzystania z systemu opustów na przedsiębiorstwa (wcześniej dotyczył tylko osób fizycznych)

2 czerwca 2021 roku – Prezentacja pierwszego projektu ustawy nowelizującej m.in. ustawę o OZE oraz Prawo energetyczne, wprowadzającego sprzedaż nadwyżek energii z instalacji PV po cenie obowiązującej na TGE.

2 grudnia 2021 roku – Przegłosowanie nowelizacji wprowadzającej net-billing.

31 marca 2022 roku – Ostatni dzień na złożenie wniosku o przyłączenie mikroinstalacji na tzw. starych zasadach (net-meteringu)

1 kwietnia 2022 roku – Wprowadzenie net-billingu i rozpoczęcie 3-miesięcznego okresu przejściowego.

30 czerwca 2022 roku – Koniec obowiązywania okresu przejściowego.

1 października 2023 roku – Wprowadzenie prosumenta lokatorskiego.

1 lipca 2024 roku – prosumenci będą mieli prawo pozostać przy rozliczaniu fotowoltaiki w systemie net-billing w oparciu o rynkową miesięczną cenę energii elektrycznej (RCEm), ale pojawi się też możliwość – poprzez złożenie stosownego oświadczenia sprzedawcy – zmiany sposobu rozliczeń energii z OZE na rozliczenie w oparciu o rynkową, godzinową cenę energii elektrycznej (RCE)

Przyczyny zmiany przepisów dla fotowoltaiki

Główne przyczyny wprowadzenia nowych przepisów to wymogi unijne oraz presja sprzedawców prądu i operatorów sieci energetycznych. Wymogi unijne, takie jak dyrektywa RED II, wymagają dostosowania systemu rozliczeń do udziału prosumentów w kosztach dystrybucyjnych. Dodatkowo, rosnąca liczba prosumentów stwarza wyzwania finansowe i infrastrukturalne dla sprzedawców energii i operatorów sieci.

Stare zasady, czyli system opustów (net-metering): Jak działa bezgotówkowe rozliczanie energii z fotowoltaiki?

Posiadając instalację fotowoltaiczną, możesz skorzystać z systemu opustów, który pozwala na bezgotówkowe rozliczenie wyprodukowanej przez nią energii elektrycznej. Zasada działania jest prosta: nadwyżki prądu, które nie są zużyte od razu, trafiają do sieci energetycznej, a Ty możesz je później pobrać.

Jak to działa w praktyce?

• Bilansowanie energii: Ilość energii, którą dostarczysz do sieci, jest porównywana z ilością pobieraną przez Ciebie
• Magazynowanie w sieci: Nadwyżki energii są przechowywane w sieci energetycznej przez 12 miesięcy. Możesz je wykorzystać w dowolnym momencie w ciągu tego okresu. Jednak energia, której nie zużyjesz w ciągu roku, przepada.
• Współczynnik bilansowania: Aby obliczyć, ile energii możesz pobrać z sieci, stosuje się współczynnik bilansowania. Dla instalacji o mocy do 10 kWp wynosi on 0,8, a dla większych – 0,7. Oznacza to, że za każdą kilowatogodzinę (kWh) oddaną do sieci, możesz pobrać odpowiednio 0,8 kWh lub 0,7 kWh.
• Okresy rozliczeniowe: Możesz wybrać, jak często chcesz otrzymywać faktury za zużytą energię – np. miesięcznie, kwartalnie itp.

Dlaczego system opustów jest korzystny?

• Oszczędności: Dzięki systemowi opustów możesz znacznie zmniejszyć swoje rachunki za prąd.
• Ekologiczny sposób na produkcję energii: Fotowoltaika pozwala na wytwarzanie czystej energii z promieniowania słonecznego.

Ważne:

• Brak możliwości sprzedaży energii: Nie możesz sprzedać nadwyżek energii, możesz jedynie je wykorzystać.
• Zależność od sieci: Fotowoltaika działa w połączeniu z siecią energetyczną, co zapewnia stabilność dostaw prądu.

Net-billing – nowy sposób rozliczania energii z fotowoltaiki

Od 1 kwietnia 2022 roku wszystkie osoby zgłaszające nowe instalacje fotowoltaiczne rozliczają się według nowego systemu – net-billingu. W przeciwieństwie do poprzedniego systemu opustów (net-metering), net-billing opiera się na zasadzie kupna i sprzedaży energii.

Jak to działa?

• Sprzedaż nadwyżek: Kiedy Twoje panele słoneczne wyprodukują więcej energii niż zużyjesz, nadwyżki trafiają do sieci energetycznej. Za tę energię zostaną naliczone pieniądze, które zostaną zapisane na specjalnym koncie prosumenckim.
• Zakup energii: Jeśli w danym momencie Twoja instalacja nie produkuje wystarczająco dużo energii, możesz pobrać ją z sieci. Opłata za tę energię zostanie pobrana z Twojego konta prosumenckiego.
• Depozyt prosumencki: Pieniądze ze sprzedaży energii są przechowywane na depozycie. Możesz je wykorzystać do opłacenia pobranej z sieci energii. Wysokość ewentualnej nadpłaty (niewykorzystanej w okresie 12 miesięcy), zwracanej przez sprzedawcę, nie może przekroczyć 20% (dwudziestu procent) wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w miesiącu kalendarzowym, którego dotyczy zwrot nadpłaty.
• Dynamiczne taryfy: Od lipca 2024 roku ceny energii będą się zmieniać w zależności od pory dnia i zapotrzebowania na energię.

Dlaczego autokonsumpcja jest ważna?

Autokonsumpcja to zużycie energii bezpośrednio po jej wyprodukowaniu przez instalację fotowoltaiczną. Im większa autokonsumpcja, tym mniej energii kupujesz z sieci i tym niższe są Twoje rachunki. Aby zwiększyć autokonsumpcję, możesz:

• Dostosować zużycie energii: Przesuwać niektóre czynności, np. pranie, na godziny, gdy słońce świeci najmocniej.
• Zainwestować w magazyn energii: Dzięki akumulatorowi możesz przechowywać nadwyżki energii i wykorzystywać je później.

Proste rozliczenia

Nie musisz martwić się o skomplikowane obliczenia. Wszystkie rozliczenia są przeprowadzane automatycznie przez dostawcę energii. Ty jedynie otrzymujesz informacje o stanie swojego konta i zużyciu energii.

Podsumowanie

Net-billing to nowoczesny system rozliczeń, który daje większą elastyczność i pozwala na aktywne zarządzanie swoją energią wyprodukowaną dzięki instalacji fotowoltaicznej. Dzięki temu rozwiązaniu niemu możesz nie tylko obniżyć rachunki za prąd, ale także przyczynić się do rozwoju energetyki odnawialnej.

Chcesz dowiedzieć się więcej o fotowoltaice i systemach rozliczeń oraz jak najkorzystniej dobrać odpowiednią instalację do Twoich potrzeb?

Zadzwoń lub zostaw wiadomość w komentarzu pod postem.